Salsa Cubana

Muziek

Voor de meeste Salseros is Cuba hèt land van oorsprong voor de dans, die alom bekend staat als Salsa. De meeste salsanummers zijn dan ook een mix van de oude muzieksoorten, die door Cubaanse muziekanten zijn gecreëerd:
Son (Montuno), Rumba, Cha Cha en Mambo.
Ook de Cumbia, die zijn oorsprong kent in Colombia, hoor je in veel salsanummers ( met name de Colombiaanse ) terug.
In Cuba is tegenwoordig de Timba het meest populair, vooral onder de jongere generatie.
Timba is vooral populair onder de liefhebbers van Cubaanse salsa.
De mainstream in Europa die vooral LA en New York style danst, vindt de Timba over het algemeen te gecompliceerd om op te dansen.
Bekende Timba artiesten en groepen zijn: Alexander Abreu y Habana Primera, Maykel Blanco, El Niño y la verdad, Mayito Rivera, Elio Revé, Manan Club, Timbalive, Mixael Cabrera, El Noro y primera Clase, Alain Perez, Manolito Simonet, Nic & N’Taya
Behalve Timba zijn er in Cuba ook artiesten die ‘gewone’ Salsa maken, zoals Alexander Abreu, Leoni Torres en de veelzijdige Descemer Bueno. Laatstgenoemde is een van de meest veelzijdige Cubaanse artiesten met een hoge “hitgevoeligheid” in zijn liedjes: Bailando (Enrique Iglesias), Cuando me enamoro (Enrique Iglesias) , Ser de sol met Buena Fe, Quisiera volver met Baby Llores, Gasolina de Avion met Timbalive en bovenste clip La vida es buena met Issac Delgado, zijn allemaal liedjes die hoog gescoord hebben op diverse hitlijsten, waarvan Bailando dankzij Enrique Iglesias wereldwijd bekend is geworden.

Hebben Cubaanse politici nog steeds moeite met “Het Westen”, de meeste artiesten trekken zich daar weinig van aan en gaan de samenwerking met gevierde artiesten aan om hun naamsbekendheid wereldwijd te vergroten. Zo ook Alexander Abrue, hier samen met Grammy Award winnaar Luis Enrique met het toepasselijke lied La Vuelta al Mundo.

Uiteraard worden ook de Son en Rumba nog steeds gedanst.
Wie ooit een bezoek aan Cuba heeft gebracht, weet dat je in vele horeca gelegenheden live bandjes kunt horen die m.n. de oude Son (Montuno) en Guajira ten gehore brengen.Eind jaren ’90 kreeg de traditionele Cubaanse muziek wereldwijde bekendheid dankzij de muzikale nieuwsgierigheid van Ry Cooder. Hij bracht met hulp van Juan Marcos Gonzales een paar vergeten artiesten bij elkaar en produceerde de legendarische“Buena Vista Social Club”. In het jaar van uitgifte stond deze klassieker gelijk in de top 100 allertijden in Nederland. Van de bekende namen die voortkwamen uit dit project zijn twee overleden, t.w. Compay Segundo en Ibrahim Ferrer.Een andere muzieksoort dat is afgeleid van de Son Montuno, is de Guajira. Guajirawordt gezien als de Son van het platteland, gezongen door Guajiros (boeren). Eén van de bekende vertolkers van dit genre is de in 2002 overleden, Polo Montañez, die het onsterfelijke nummer “Un Monton de Estrellas” heeft geproduceerd. Een ander nummer van Polo die onlangs door Marc Anthony is gecovered is Flor Palida.

Cubaanse salsa wordt al lang niet meer alleen in Cuba gemaakt.
Een groot aantal Cubanen heeft sinds de jaren 60 zijn toevlucht gezocht in de VS.
Eén van de bekendsten en jaren de Grand Dame van de Salsa is wijlen Celia Cruz.
Andere Salsa grootheden in de VS met hun roots in Cuba zijn Willy Chirino en Issac Delgado.
Veel Cubanen in het ‘buitenland’ zetten hun muzikale tradities voort en produceren ook in den vreemde aanstekelijke dansnummers.
En ondanks dat ze hun vaderland zijn ontvlucht blijven ze altijd trots op hun Cubaanse roots.
Dat geldt zeker voor de gasten van de populaire Timbalive, die in dit nummer de liefde voor hun vaderland maar al te graag benadrukken, ondanks hun nieuw verworven Amerikaanse burgerschap.

Dans

Son (Montuno)
Zoals in alle landen heb je ook in Cuba een verschil in traditionele en moderne dansvormen. De oude dansvormen Son (Montuno), Cha Cha Cha en Guajira worden nog steeds gedanst op het eiland en niet alleen door ouderen.
Wil je een goede salsadanser worden, dan raad ik je aan kennis te nemen van de traditionele dansen.
Deze vormen namelijk de basis van de huidige salsa en het is fijn als je af en toe kunt afstappen van alle ingewikkelede pasjes en combinaties die je op de dansschool geleerd hebt en even pas op de plaats maakt met een paar mooie, gracieuse Son Montuno bewegingen.
Son Montuno wordt gedanst op de 2e of 4e tel.

Rueda

Naast de oude Son (Montuno) is ook de Rueda nog steeds immens populair op Cuba.
Elke stad of dorp kent zijn Rueda competities, vaak op straat of op een plein gehouden.
Rueda de Casino, zoals de dans voluit heet, is een kringdans, waarbij een aantal dansparen (vanaf 2) op aangeven van één leider, diverse combinaties uitvoert, daarbij steeds van danspartner wisselend.
Ook de Rueda is een dansvorm die ik al mijn cursisten aanraad, omdat dit de perfecte manier is om je timing en ritme goed aan te leren.
Dans je uit de maat, dan merk je het meteen: of je ziet het bij de degene die tegenover je staat of je merkt het tijdens het wisselen ( iets te vroeg of iets te laat).
Rueda Casino wordt gedanst op de 1e tel.

Timba

Zoals eerder vermeld is Timba dè muziek van de jonge generatie Cubanen.
Timba, ook wel de moderne Son genoemd, is een redelijk gecompliceerde muziekvorm met invloeden uit de Jazz, Reggaeton en zeer gevarieerde arrangementen.
Een doorsnee Timba nummer is meestal langer dan andere salsanummers.
In de dans zitten elementen uit de traditionele Son, vermengd met ingewikkelder combinaties die ook in de Rueda en de Rumba terug te vinden zijn.
De Timba wordt doorgaans op de 2e tel gedanst, maar vaak ook op de 1.

Rumba

De Rumba (“feest” in het Spaans) is een verzamelnaam voor traditionele Afrikaanse dansen die door de slaven uit Afrika zijn meegenomen en door hun afstammelingen is verweven met Spaanse ritmes en dansen.
Van oorsprong heten de Afrikaanse dansen: Guaguanco, Mozambique en Yambú, die bij de rituelen van de Santería worden gedanst. De Santería is het Geloof dat de Afrikaanse slaven hebben meegenomen uit hun landen van herkomst.
In de clip hierboven zie je een compilatie van verschillende muziek en danssoorten die de verzamelnaam Rumba dragen.

Auteur : Raphaël Klaverweide